پروردگارا! همسران و فرزندانی به ما عطا فرما که موجب روشنی چشم و دل ما گردند [ فرقان/ 74]
کودکان و والدینی که از هر نظر کامل باشند وجود ندارد.... کودکان همیشه آنطور که والدین میخواهند رفتار نمیکنند و وقتی والدین احساس میکنند که نمیتوانند عادات و رفتار فرزندان خود را تغییر دهند درمانده و آشفته میشوند و به اعتماد به نفس خود را از دست میدهند. بنابراین اینجانب سعی داشتهام که برخی از نکات تربیتی را جمع آوری کنم تا اندکی از احساس نگرانی والدین را بکاهد.
عربها میگویند که کودک پدر مرد است. یعنی در دوران هر بچهای سیمای یک مرد نهفته است که در آینده آن را میسازد. این سخن به این معنا نیز هست که اتفاقات و خاطرات دوران کودکی بخش مهم و بزرگی از شخصیت و رویکرد ما را مشخص میکند.
نکاتی در مورد تربیت فرزندان:
1 .بدانید که اثر شیر بسیار مهم است. بنابراین همیشه از شیر مادر نیکوکار و دیندار استفاده شود. چرا که خوی بد از مادر سرایت میکند و شیری که مال حرام با آن آمیخته باشد پلید است و چون گوشت و پوست کودک از آن روید در او این طبع بد پیدا میشود.
خشت اول را چون نهد معمار کج تا ثریا میرود دیوار کج
2. کودک را همیشه تمیز و نظیف نگه دارید.
3. بعضی از زنان بخاطر اینکه کودک را ساکت کنند یا بخوابانند معمولا او را از یک موجودات وحشتناک مثل گرگ، گربه، جن، پلیس و... میترسانند. این روش کاملا غلط است و ضمن اینکه دروغ محسوب میشود و اثرات منفی بر روح کودک و روانش باقی میگذارد و چنین کودکی بزدل، ترسو و ضعیفالقلب بار میآید.
4.برای اینکه فرزند از کودکی به سخاوت و بخشندگی عادت کند بهتر است گاهی توسط وی چیزی را به فقرا بدهید و گاهی او را تشویق کنید بین برادران و خواهرانش چیزهایی توزیع نمایید.
5. پرخوری را نزد کودک زشت جلوه دهید.
6. کودک را از جیغ زدن و فریاد کشیدن باز دارید تا مبادا به این گونه خصلتها عادت کند.
7. کودک را از همراه شدن با کودکان بازیگوش و فضول و درس نخوان و تنبل باز دارید.
8. کودکان را نسبت به خصلتهای زیر متنفر گردانید خصلتهایی همچون خشم، عصبانیت، جدال، دروغ گویی، دزدی، حسد، حرص، بیعفتی، بیبندوباری، پر حرفی، پر رویی و مسخره و خندیدن بر دیگران.
9. اگر کودکتان مرتکب اشتباهی شد یا کودکی دیگر را زد و ناراحت کرد به طرز نامناسبی او را تنبیه و مجازات نکنید بلکه او را نصیحت کنید و از وی حمایت بیجا نکنید تا مبادا به ظلم و ستم عادت کند.
10. کودک را بعد از نماز عشاء به زود خوابیدن و صبح زود بیدار شدن عادت دهید.
11. کودکان را در سن هفت سالگی به خواندن نماز وادار کنید و قبل از هر چیزی به آنان قرآن خواندن بیاموزید. امام محمد غزالی در احیای علوم دین توصیه میفرماید که به کودک قرآن مجید و احادیث رسول اکرم( صل الله علیه و سلم) و داستانهای بزرگان و بعضی از احکام دینی تعلیم داده شود.
از مکافات عمل غافل مشو گندم ز گندم بروید جو ز جو
12. کودک را به مطالعهی کتابهای دینی و مفید تشویق کرده و از خواندن کتابهای مبتذل و بدآموز و بیهوده برحذر دارید. هنگامی که فرزندانتان کار نیکی کرده است که مستحق تشویق و پاداش است میتوانید به او یک کتاب هدیه دهید.
13.از کودکی بعضی از هنرهای دستی را به کودک آموزش دهید و او را به بعضی از کارهای مناسب مشغول سازید تا در بزرگی هیچ شغل و کاری را عیب و بر خلاف شخصیت نپذیرد.
14. کودک را به نگهداری و مواظبت از وسایل خودش مثل لباس، اسباب بازی و... موظف کنید. او را به پهن کردن رختخواب و جمع کردن آن هنگام بیدار شدن و کارهایی مانند آن عادت دهید تا سست و تنبل بار نیاید.
15. بعضی از کودکان عادت دارند که بعضی از کارها و بازیها را به صورت مخفیانه انجام دهند در چنین صورتی به وی بفهمانید که اگر این کار خوب است نیازی به مخفی کردن نیست و اگر بد و گناه است پس اصلا نباید آن را انجام دهد.
منابع:
1.چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم
جلد اول تالیف: عبدالله ناصح علوان
ترجمه: عبدالله احمدی
2.تربیت فرزندان از دیدگاه پیامبر( صل الله علیه و سلم) تالیف: محمد نور سوید
ترجمه: محمد صالح سعیدی
3. چگونه با کودکم رفتار کنم؟
تالیف: دکتر گاربر مترجم: شاهین خزعلی. هومن حسینی نیک. احمد شریف تبریزی
4. تربیت و اصلاح فرزندان از مولانا محمد قاسم قاسمی
5.تربیت فرزند. چالشها و راه کارها از دکتر حسان شمسی پاشا مترجم: ابراهیم زاهدی فرد فاروقی
ادامه دارد
نظرات